ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞADIKLARI PROBLEMLER:
YABANCI DİLLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ SORUNLARI
Öz
Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemleri, problem
düzeylerini incelemek, bu sorunları çeşitli değişkenler açısından irdelemek ve ortaya çıkacak bulgular çerçevesinde gençlere yönelik gelecekteki programlara ve
hizmetlere katkı yapmaktır. Bu amaçla, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi
Yabancı Diller Eğitimi Bölümünde 2017-2018 öğretim yılında öğrenim gören,
146’sı kadın, 50’si erkek, olmak üzere toplam 196 öğrenciye ulaşılmıştır. Veri toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu ve Problem Alanları Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22 programından yararlanılmıştır. Bulgular, öğrencilerin
ekonomik, akademik, pisko-sosyal, yaşam/sağlık ve kültürel/boş zaman gibi sorunları olduğu ve bu problemlerden ekonomik, sosyal ve akademik problemlerin ilk üç
sırada yer aldığını göstermiştir.
Anahtar kelimeler: Problem alanları, yabancı diller öğretmen adayları,
üniversite öğrencilerinin problemleri, gençlik.
Üniversite Öğrencilerinin Yaşadıkları Problemler: Yabancı Diller Öğretmen Adaylarının
Sorunları
The Journal of Academic Social Science Yıl:7, Sayı: 98, Kasım 2019, s. 119-129
120
PROBLEMS OF UNIVERSITY STUDENTS: DIFFICULTIES OF
FOREIGN LANGUAGE TEACHER CANDIDATES
Abstract
The aim of this study is to examine the problems and the problem levels of university students, to examine these problems in terms of various variables and to contribute to the future programs and services for young people within the framework
of the findings. For this purpose, 196 students (146 female and 50 male) in Gazi
University Gazi Faculty of Education Department of Foreign Language Education
in 2017-2018 academic year, have been consulted. Personal Information Form and
Problem Areas Scale were used to collect data. SPSS 22 program was used for data
analysis. Findings indicated that students had problems such as economic, academic, psycho-social, life / health and cultural / leisure time and economic, social and
academic problems were among the top three.
Keywords: Problem areas, foreign language teacher candidates, university
students’ problems, youth.
1.GİRİŞ
Üniversite eğitimi, genel olarak gençlerin kendini tanımladığı ve gerçekleştirdiği bir dönem
olarak nitelendirilir. Ergenlikten erişkinliğe geçişi de kapsayan bu dönemde gençler, gelecek
planlarının yapı taşlarını atar ve buna göre üniversite eğitimi hayatlarını sürdürürler. Üniversite
yerleştirme sonuçları ilk açıklandığında bir programa yerleşen çoğu genç mutludur. Kayıt zamanına ve derslerin başlamasına kadar bu mutluluk giderek yerini kaygıya bırakır. Çünkü bu
sürede gençlerde birçok cevapsız sorular hakimdir. Bu sorular, sadece yeni şehir, yeni çevre,
yeni arkadaşlar, yeni barınma yeri vb. gibi sorular etrafında toplanmaz, aynı zamanda kendisine
ayrılan bütçeyle nasıl geçineceği düşünmesinden kaynaklı ekonomik soruların yanı sıra okuyacağı bölüm ile ilgili akademik soruları da kapsar.
Bu kaygı yaratan sorular, üniversite eğitimi başlayınca da devam eder. Daha çok sorun haline
dönüşür. Belirli ekonomik bütçeyle geçinmeye çalışan gençler, aileden uzak ve bağımsız bir
şekilde farklı bir sosyal çevrede yaşamaya çalışırlar. Farklı yerlerden gelmiş ve farklı kültürlere
sahip insanlarla aynı odayı ya da evi paylaşırlar. Bir yandan bölümlerinin dersleriyle, sınavlarıyla ve olanaklarıyla ilgilenirken, diğer yandan bölümlerini kapsayan mesleklerin teorilerini ve
uygulamalarını öğrenirler. Tüm bu durumlar, gençlerin psikolojilerini ve yaşamlarını etkilemekle birlikte birçok sorunun ve stresin temel kaynağını oluşturmaktadır.
Üniversitedeki öğrenim gören gençlerin genel yaş aralığını oluşturan 18-25 yaş aralığı, yetişkinliğe geçiş dönemini temsil ettiğinden dolayı gençlerin bir takım ekonomik, akademik, sosyal,
kişisel, psikolojik, mesleki, karşı cinsle olan ilişki gibi konularda edindiği birçok deneyimi kapsamaktadır. Bu deneyimler doğrultusunda gelecekte sürdürecekleri yaşantılarını etkileyecek bu
konular, öğrencilerin üniversite hayatlarında sorun oluşturmaktadırlar. Kısaca, üniversite yaşamı
öğrenciler için hoş ve keyifli olmakla birlikte, onların birçok problemle de karşılaştıkları bir
dönemdir.
Üniversite öğrencilerinin genel olarak yaşadığı bu problemler, Türkiye’de üniversite gençliğinin
problemlerinin de birçoğunu kapsamaktadır. Bu çerçevede, Türkiye’deki farklı üniversitelerdeki
Üniversite Öğrencilerinin Yaşadıkları Problemler: Yabancı Diller Öğretmen Adaylarının
Sorunları
The Journal of Academic Social Science Yıl:7, Sayı: 98, Kasım 2019, s. 119-129
121
öğrencilerin problemlerini ortaya çıkarmaya ve önem derecesini belirlemeye yönelik yapılan
çalışmaların bulguları dikkat çekmektedir. Bu çalışmalardaki bulgular ekonomik, sosyal, akademik, kültürel, psikolojik ve sağlık problemleri çevresinde toplansa da, genel olarak bu bulgularda dikkat çeken genel problemler şöyledir: burs ve gelir azlığı, ders çalışamama, yanlış bölüm seçimi, sınav kaygısı, gelecek kaygısı, arkadaş çevresi ile ilgili sorunlar, ailevi meseleler,
yeme-içme, barınma, kültürel-sportif aktivitelerin azlığı ya da bunlara katılamama (Acar, 1986;
Aksu ve Paykoç, 1986; Bilgin, 2001; Ekşi, 1982; Erkan, Özbay, Cihangir-Çankaya, Terzi;
2012, Gizir, 2005; Gülmez, 1992; Kacur ve Atak, 2011; Kaygusuz, 2002; Orhon, 1985; Özdemir, 1985; Özgüven, 1992; Özgüven ve Bilge, 1997; Türküm, Kızıltaş, Yemenici ve Bıyık,
2004; Şahin, Rugancı, Taş, Kuyucu ve Sezgin, 1992; Ültanır, 1996, 1998; Tuncay, 2000).
Şu ana kadar yapılan çalışmalarda bulgular çeşitlilik gösterse de, bu konuda yapılan ve yapılacak olan çalışmalarla üniversite öğrencilerinin karşılaştıkları problemleri kendi bireysel değerlendirmelerinden yola çıkarak açık ve somut bir şekilde belirlemek, gençlere yönelik program
ve hizmetlerin geliştirilmesinde önemli geribildirimler sunacaktır (akt. Gizir, s.197).
Bugüne kadar yukarıdaki çalışmaların bulgularında görüldüğü üzere, üniversite öğrencilerinin
sorunları ile ilgili pek çok çalışma yapılmış olmakla birlikte, Yabancı Diller Eğitimi Bölümü
öğretmen adaylarının sorunları ile ilgili ve bu sorunların çeşitli değişkenler arasındaki ilişkisini
ortaya koyan az sayıda araştırma bulunmaktadır Bu yönüyle, araştırmamız bu bölümlerdeki
üniversite öğrencilerinin sorunlarının irdelenmesi açısından önem arz etmektedir.
Bu çerçevede, üniversite öğrencilerinin akademik, ekonomik, psikolojik sorunlarının yanı sıra,
yaşam kalitesiyle ve sosyal-kültürel faaliyetleriyle ilgili sorunlarına değinerek üniversite öğrencilerinin hangi alanlarda problem yaşadıklarını ve bu problemlerin düzeylerini belirlemek amaçlanmaktadır.
2. YÖNTEM
2.1. Katılımcılar
Bu çalışmanın Araştırma grubunu Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümünde 2017-2018 öğretim yılında öğrenim gören, 146’ sı kadın, 50’ si erkek, olmak
üzere toplam 196 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmaya, Arap Dili Eğitimi’nden 52 öğretmen
adayı, İngiliz Dili Eğitimi’nden 51 öğretmen adayı, Fransız Dili Eğitimi’nden 69 öğretmen adayı, Alman Dili Eğitimi’nden ise 24 öğretmen adayı katılmıştır. Öğrencilerin yaşları 17 ile 24 yaş
arasında değişmektedir.
2.2. Veri Toplama Araçları
Bu araştırmada uygulanan anket, başlıca iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda, öğrenci
hakkında demografik bilgi edinmeye yarayacak sorular, ikinci kısımda ise sorunlar yer almaktadır. Öğrenci hakkında bilgi edinmeye yönelik sorular, öğrencinin cinsiyeti, ailesinin oturduğu
şehir, kaldığı yer, okul giderlerini karşılama biçimi, eline geçen aylık para miktarı, fakültesi gibi
konuları kapsamaktadır. Bu kapsamda, Yavuzer, Meşeci, Demir ve Sertelin (2005) tarafından
araştırmalarında kullanılan sorunlarla ilgili anket kullanılmıştır. Ankette akademik, psikososyal, ekonomik, yaşam koşulları/sağlık ve kültürel/boş zaman değerlendirme faaliyetleri alanlarını kapsayan 28 madde bulunmaktadır.
Araştırmada veri toplamak amacıyla, Kişisel Bilgi Formu ve Problem Alanları Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama araçlarına ilişkin bilgiler aşağıda verilmiştir.
Üniversite Öğrencilerinin Yaşadıkları Problemler: Yabancı Diller Öğretmen Adaylarının
Sorunları
The Journal of Academic Social Science Yıl:7, Sayı: 98, Kasım 2019, s. 119-129
122
Kişisel Bilgi Formu: Araştırmaya katılan öğrencilerin cinsiyet ve sosyoekonomik düzeyi
(SED) ile ilgili bilgileri bu araştırmada kullanılmak üzere, araştırmacılar tarafından geliştirilen
kişisel bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır.
Problem Alanları Ölçeği (PAÖ): Problem Alanları Ölçeği Yavuzer, Meşeci, Demir ve Sertelin
(2005) tarafından kullanılan 28 maddelik 5’li Likert tipinde bir ölçektir. Ölçek maddelerinin
faktör yüklerinin. 33 ile .70 arasında değiştiği bulunmuştur. Ölçeğin madde toplam korelasyonlarının .24 ile .58 arasında değiştiği görülmüştür. Problem Alanları Ölçeği’nin iç tutarlılık katsayısı .76’dır. Ölçekteki her bir maddeden alınan puanlar tek tek değerlendirilerek bireylerin
yaşadıkları problem alanları ortaya çıkarılabilmektedir. Ölçeğin araştırma örnekleminde toplam
puan için iç tutarlık katsayısı .84 bulunmuştur.
3. BULGULAR
Akademik, psiko-sosyal, ekonomik, yaşam koşulları/sağlık ve kültürel/boş zaman değerlendirme faaliyetleri alanlarını kapsayan 8 maddelik 5’li Likert tipi ölçekli anket 196 öğrenciye uygulanmıştır. 5 ana problem alanlarına geçmeden önce 28 maddenin önem derecesi sayı ve yüzdeleriyle birlikte Tablo 1’de gösterilmiştir.